Gdzie zrobić profilaktyczną mammografię?

- Diagnostyka nowotworów jest niezwykle ważna, zwłaszcza teraz, gdy lekarze biją na alarm, że kobiety za późno zgłaszają się do lekarza. Regularnie wykonywana mammografia zmniejsza umieralność na raka piersi o 30-35%. Ten argument powinien przemawiać do każdej kobiety, powinien je zachęcić - mówili ówczesny starosta powiatu siemiatyckiego i dyrektor szpitala, w czasie uroczystego przekazania mammografu w 2022r. Przemówił i zachęcił. Ale... Czy na badanie potrzebne jest skierowanie? Od kogo? Czy kupiony przy współudziale samorządów mammograf działa?

        W czerwcu 2022 r. Zarząd Powiatu Siemiatyckiego wyszedł z inicjatywą zakupu mammografu do szpitala w Siemiatyczach. O partycypację w kosztach zwrócił się do lokalnych samorządów. Powiat z własnego budżetu wyłożył 500 tys. zł. Resztę przekazały samorządy gmin: Drohiczyn - 70 tys. zł, Siemiatycze - 69,5 tys. zł, Perlejewo i Dziadkowice po 31 tys. zł, Grodzisk - 47 tys. zł, Milejczyce - 19,5 tys. zł, Nurzec Stacja - 42,5 tys. zł i Mielnik - 26 tys. zł (kwoty proporcjonalnie do liczby mieszkańców danej gminy). Miasto Siemiatycze nie dołożyło się do mammografu.

        Zakup szybko sfinalizowano. 12 grudnia odbyło się oficjalne oddanie aparatu do użytku. Szpital powiatowy w Siemiatyczach wzbogacił się w nowoczesny mammograf japońskiej marki Fuji.

        - Wspólnym staraniem oddajemy do użytku nowoczesną aparaturę. Diagnostyka nowotworów jest niezwykle ważna, zwłaszcza teraz, gdy lekarze biją na alarm, że kobiety za późno zgłaszają się do lekarza - mówił podczas otwarcia ówczesny starosta Marek Bobel. - Dlatego istotne jest, żeby nasze drogie panie miały dostęp do nowoczesnego sprzętu i badań, które przeprowadzone w odpowiednim czasie mogą uratować zdrowie, a nieraz i życie.

        - Regularnie wykonywana mammografia zmniejsza umieralność na raka piersi o 30-35%. Wydaje mi się, że ten argument powinien przemawiać do każdej kobiety, powinien je zachęcić. Nie bójmy się mammografii. Mamy światowej klasy aparat mammograficzny w powiecie, więc korzystajmy z badań - mówił wtedy Andrzej Szewczuk, dyrektor SP ZOZ Siemiatycze.

        Siemiatycki szpital, mając sprzęt wysokiej klasy, zaczął kampanię zapraszającą na bezpłatne badania mammograficzne. Na stronie szpitala w lipcu 2023 r. pojawiło się zaproszenie:

        "Panie w wieku od 45 do 74 lat mogą wykonać badanie mammograficzne przesiewowe - skryningowe, w siemiatyckim szpitalu powiatowym. Program dotyczy wszystkich kobiet z wyżej wymienionej grupy wiekowej, bez względu na miejsce zamieszkania (na stronie powiatu czytamy sarkastyczny dopisek, że nawet mieszkanki Siemiatycz, w domyśle - mimo że samorząd nie dołożył do mammografu - ak). Nie jest wymagane skierowanie od lekarza.

        Badania wykonuje się: co 24 miesiące u kobiet w wieku od 45 do 74 lat (przy określaniu wieku należy wziąć pod uwagę rok urodzenia); co 12 miesięcy u kobiet w wieku od 45 do 74 lat (przy określaniu wieku należy wziąć pod uwagę rok urodzenia), u których wystąpił rak piersi wśród członków rodziny (u matki, siostry lub córki) lub mutacje w obrębie genów BRCA 1 lub BRCA 2.

        Programem nie mogą być objęte kobiety, u których już wcześniej zdiagnozowano zmiany nowotworowe o charakterze złośliwym w piersi.

        Zapraszamy do rejestracji pod numerem telefonu 500 652 680 Rejestracja jest czynna od poniedziałku do piątku w godzinach: 8.00 - 15.30.

        Badanie mammograficzne przesiewowe - skryningowe różni się od badania mammograficznego diagnostycznego przede wszystkim kwalifikacjami do badania, formą wydania wyniku oraz postępowaniem w przypadku wykrycia nieprawidłowości. Badanie skryningowe oceniane jest niezależnie przez dwóch lekarzy radiologów, a w przypadku wątpliwości diagnostycznych dodatkowo przez trzeciego lekarza, eksperta w tej dziedzinie".

         Czyli lepiej. Ale czy tak do końca?

        Podobnie jak w mammobusach - bez skierowania, co dwa lata itd. Ale tu wygodniej, w każdej chwili, nie trzeba czekać na przyjazd mammobusu, "lepsze badanie".

        Tymczasem zgłosiła się do nas Czytelniczka, która chciała zrobić profilaktyczną mammografię w szpitalu:

        - Minęły dwa lata od poprzedniej, tyle się mówi o tych chorobach, chciałam powtórzyć. Zarejestrowałam się wcześniej w mammobusie, ale wypadł mi pogrzeb w rodzinie, w terminie przyjazdu mammobusu. Odwołałam tam i przypomniało mi się, że przecież w szpitalu jest mammograf. Chciałam się zapisać, ale pani w rejestracji zapytała o skierowanie. Nie miałam skierowania, podlegam bezpłatnym badaniom, jak mówię - minęły te wymagane dwa lata. Może i dostałabym skierowanie, w sumie tylko nie wiem od kogo - ginekologa? rodzinnego? Ale to dodatkowe wizyty, dodatkowe czekanie. Jak zapisywałam się w mammobusie nie wymagano ode mnie żadnego skierowania. Nie diagnozowano u mnie wcześniej żadnych zmian nowotworowych, chodziło o zwykłe badanie profilaktyczne.

        Spróbowaliśmy sami się przekonać. Dzwoniliśmy wielokrotnie pod podany numer - bez efektu, telefonu nikt nie odbierał.

        Zapytaliśmy siemiatycki szpital o zasady i możliwość wykonania mammografii w szpitalu. Zmieniły się? Interesowało nas też ile pacjentek do tej pory skorzystało z bezpłatnych badań profilaktycznych na szpitalnym mammografie.

        - Informacje zamieszczone na naszej stronie internetowej są aktualne. W przypadku badań profilaktycznych obowiązują ogólne zasady określone przez programy zdrowotne NFZ. Bez znajomości konkretnej sytuacji pacjentki oraz szczegółów jej rejestracji trudno nam jednoznacznie odnieść się do tej sprawy. Warto jednak zaznaczyć, że w niektórych przypadkach skierowanie może być wymagane - np. jeśli pacjentka nie kwalifikuje się do badań w ramach programu profilaktycznego, a badanie miałoby być wykonane na innej podstawie - w imieniu szpitala odpowiedziała nam Monika Łubko, kierownik sekcji organizacyjnej SP ZOZ Siemiatycze. - W 2024 roku z bezpłatnych badań profilaktycznych na szpitalnym mammografie skorzystały 272 pacjentki (nie licząc akcji typu "Biała Sobota").

         Kiedy mammobus w okolicy?

        Najbliższe terminy wizyt: 24 lutego - Ciechanowiec, ul. Mickiewicza 1, przy urzędzie miasta; 27 lutego - Bielsk Podlaski, ul. Szkolna 12, przy zespole szkół; 28 lutego - Drohiczyn, ul. Jagiellończyka 4, przy OSP i 28 lutego - Siemiatycze, ul. Świętojańska 25, przy hali sportowej. Mammobusy stacjonować będą w godz. 9.00-17.00, tel. do rejestracji: 58 767 34 44.

         Gdzie na badania stacjonarne?

        Etap podstawowy: Białostockie Centrum Onkologii, im. M. Skłodowskiej-Curie, Białystok, ul. Ogrodowa 12, 85 664 68 88 wew. 3; SP ZOZ MSWiA im. Mariana Zyndrama - Kościałkowskiego, miejsce udzielania świadczeń: pracownia mammografii ul. Fabryczna 27, Białystok tel. (47) 710 40 01, (47) 710 40 38; SP ZOZ Siemiatycze, ul. Szpitalna 8, tel. (85) 655 22 66; Szpital Wojewódzki im. dr. L. Rydygiera, Suwałki, ul. Szpitalna 60, tel. 87 562 93 25 (rejestracja tel. w godz. 7.30 - 14.30); Lekarska Specjalistyczna Spółdzielnia Pracy "Eskulap", ul. Nowy Świat 11/C, tel. 85 745 00 37.

        Etap pogłębionej diagnostyki: Białostockie Centrum Onkologii, Szpital Wojewódzki im. Rydygiera w Suwałkach i białostocki "Eskulap" (kontakt jak wyżej). 

        ak, fot. starostwo powiatowe w Siemiatyczach